فکرشهر: هفته‌ای که گذشت، استان بوشهر شاهد اجرای یک رویداد فرهنگی و هنری بزرگ و بی نظیر بود، آغاز تور کنسرت جدید «ناگفته» ناظری‌ها در بوشهر. این کنسرت که با استقبال ویژه و بی‌نظیر مردم فرهیخته استان ، برگزارکنندگان را بر آن داشت که اجرای آن را تمدید کنند تا ناظری‌ها و نوازندگان همراهشان، یک روز بیشتر مهمان بندرنشینان اصیل و خونگرم باشند.
آلبوم «ناگفته» در قالب تور کنسرت از سال 93 چندین اجرا را پشت سر گذاشته و بیش از 150هزار مخاطب را مهمان خود کرده است. این رویداد از آن جهت در سپهر موسیقایی ایران‌زمین مهم و و ماندگار است که به‌گفته صاحب‌نظران، همانند فرزندی اســت که از پدری شرقی و مادری غربــی به دنیا می‌آید؛ فرایندی کــه در عین حال، ماهیتی مســتقل داشــته و با ترکیب هــر دو فرهنــگ، جوهری تفکیک‌ناپذیر یافته است. این آلبوم تفســیر و ترجمان موسیقاییِ آهنگسازازهستی، آفرینش و به‌طور کلی از کائنات است؛ از سپیده‌دم صبح ازل تا انتهای ابدیت. این سیر و ســفر در چهار فصل به‌نام‌های آفرینش، هستی، ناگفته و بازگشــت ابدی تصنیف شــده است.
دراین میان، برگزاری این پروژه بزرگ و بی‌نظیر در استان بوشهر نیز دشواری‌های خاص خود را داشت. عواملی که در پشت صحنه این اجرا با همتی بلند توانستند با کمترین امکانات موجود، اتفاقی را رقم بزنند تا هم در شان اساتید فاخر موسیقی ایران باشد و هم شایسته مردمی که ریشه‌های فرهنگی و موسیقایی‌شان قدمتی چندهزارساله دارد.
تهیه کنندگی این برنامه را برادران خوبانی برعهده داشتند.
مرتضی و مصطفی خوبانی فعالیت خود را از سال 1383 به عنوان مدیران موسسه فرهنگی هنری دی بآذر آغاز نموده اند. موسسه نشر موسیقی دی بآذر به عنوان اولین نماینده دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دراستان بوشهر دارای کارنامه درخشانی در زمینه تولید،تهیه و تکثیر آثار صوتی و تصویری موسیقیایی می باشد و تاکنون موفق به انتشار اثار ارزشمندی گردیده وهمچنین کنسرت های فاخری را در شهر بوشهر برگزار کرده اند.
درهمین خصوص با امیرعباس دهباشی، مشاور پروژه کنسرت «ناگفته» در بوشهر گفتگو کرده ایم تا مخاطبان به‌شکلی جزئی‌تر در جریان اجرای این رویداد فرهنگی و هنری قرار بگیرند.
امیرعباس دهباشی، در اسفندماه سال 1388 برای نخستین بار به‌عنوان طراح و تهیه‌کننده، پروژه کنسرت پاپ را با اجرای رضا صادقی در سالن 2500 نفری کارگران بوشهر اجرا کرد. تا پیش از آن هیچ کنسرت پاپ ملی در بوشهر برگزار نشده بود. اجرای این کنسرت درواقع یک ساختارشکنی بود در فضای موسیقی آن‌زمان و باعث شد که راه برای برگزاری کنسرت‌های دیگر در استان بوشهر باز شود.
- آقای دهباشی باتوجه به اهمیت فرهنگ وهنر دراستان بوشهر، مهمترین تاثیر این گونه رویدادهای هنری بزرگ بر فضای استان چیست؟
قدمت موسیقی بوشهربه بیش از 3000 سال می‌رسد. موسیقی بوشهر چه در سوگ و چه در سور و شادی از آواها و نواهای متنوع و اصیلی برخوردار است. با توجه به جمعیت نه چندان زیاد و پراکنده و نیز دوربودن استان بوشهر از پایتخت و کمبود امکاناتی همچون سالن برگزاری، هتل، ترانسفرهای هوایی و زمینی، اینکه بوشهر بتواند میزبان پروژه‌های بزرگی باشد سخت و مشکل است. با همه این سختی‌ها و کمی امکانات ما موفق شدیم پروژه بزرگی مثل کنسرت ناظری‌ها را به شکلی آبرومندانه در بوشهر برگزار کنیم.این پروژه تنها برگزاری یک کنسرت نبود بلکه یک حرکت فرهنگی بود که به معرفی موسیقی تلفیقی سنتی و کلاسیک پرداخت؛ اتفاقی که ناظری‌ها در حال حاضر در دنیا به‌وجود آوردند. این کنسرت در حال حاضر درکلان‌شهرها اجرا می‌شود و بوشهر توانست در جایگاه بسیار خوبی میزبان آن باشد.
سال 93 تا 95 اولین دوره تورکنسرت ناظری‌ها بود که بیش از 70 کنسرت و 150هزار مخاطب در شهرهای مختلف جذب کرد. و فصل دوم تورکنسرت «ناگفته» از بوشهر آغاز شد که اتفاق بسیار خوبی بود. امیدواریم در آینده، پروژه‌های فرهنگی بیشتری را در استان بوشهر اجرایی کنیم زیرا مردم بوشهر شایسته این‌گونه رویدادها هستند.
- ابزارهایی که شما پیش از ورود ناظری‌ها و اجرای «ناگفته» برای معرفی آن به‌عنوان یک رویداد بزرگ هنری به مردم استفاده کردید چه بود؟
استراتژی ما برای معرفی این پروژه، ناظر برامکانات محدود شهر نبود و در واقع ما به رفتار محترمانه پروژه با مخاطب فکر می‌کردیم. زمانی‌که قراراست رویدادی با این اهمیت وبا این بزرگی در شهر اتفاق بیفتد، قطعا باید در خور و درشان این پروژه با مردم رفتار کرد. این بدان معنا نیست که ما تمام بیلبوردهای این شهر را از تصاویر تبلیغاتی استاد ناظری و فرزندش حافظ جوان پر کنیم بلکه سعی کردیم بیشتر از طریق رسانه‌های مکتوب، روزنامه‌ها و نشریات و همچنین پایگاه‌های خبری مجازی استفاده کنیم که نقش اصلی را در معرفی چنین رویدادهایی دارند و مردم بیشتر با آن‌ها در تماس هستند؛ در حقیقت استراتژی خبری - فرهنگی داشتیم. معتقد بودیم که باید از تبلیغات محیطی و رسانه‌های تبلیغاتی کمتر استفاده کنیم، زیرا در تبلیغات محیطی مردم بیشتر عادت کرده‌اند که برند‌های محصولات مصرفی را ببینند. استاد ناظری نه تنها برای مردم بوشهر بلکه برای مردم دنیا نیازی به معرفی ندارد.ایشان شوالیه آوازایران هستند؛ کسی که نشان فرهنگ و هنر دولت فرانسه (شوالیه) را گرفته است و درموسیقی اصیل و ایرانی استخوان ترکانده است. همچنین حافظ ناظری نیز یک تحول بزرگی را با تلفیق موسیقی سنتی وکلاسیک به وجود آورده و اثر شماره یک کلاسیک جهان را در کارنامه افتخارات خود دارد. بوشهر‌ی‌ها نیزعقبه هنری و فرهنگی خوبی به ویژه در حوزه موسیقی دارند. در این جریان، رسانه‌های فرهنگی،خبری و نشریات و تمام کسانی که ما به آن‌ها مراجعه کردیم، تعامل بسیار خوب و درخوری داشتند و امیدواریم در دیگر پروژهها نیز بتوانیم به همین شکل با هم همکاری داشته باشیم. بنابراین مهمترین ابزار ما در معرفی این رویداد فرهنگی و هنری رسانه‌ها بودند.
- شما فکر می‌کنید استان بوشهر برای برگزاری این‌گونه پروژهها چه پتانسیل‌ها و چه کمبودهایی دارد؟
به‌طور کلی برای برگزاری پروژه‌های بزرگ در استان بوشهرمثل جشنواره‌های مختلف باید 2 فاز مختلف را مورد بررسی قرار داد. فاز اول بسترسازی در خود استان است. به‌عنوان مثال ما در بحث ترانسفر و خطوط هوایی در بوشهر مشکل داریم و نمی‌توانیم به سهولت هماهنگ کنیم که مهمانان ما چه زمان وارد بوشهر شوند. زیرا هم پروازها محدود هستند و هم با تاخیر انجام می‌شوند. پرواز استاد ناظری با تاخیر زیادی همراه بود و ایشان زمان کمی برای استراحت داشتند. خستگی راه، تاثیر خوبی برکیفیت اجرا نخواهد داشت و این مساله بسیار مهمی است که به آن توجه نمی‌شود. بنابراین عدم زیرساخت‌های مناسب برای این کار علاوه بر اینکه آسیب‌های جدی بر پروژه وارد می‌کند که بسیار هم ملموس است در شان مردم بوشهر نیز نیست. در بخش هتل‌ها و رستوران‌ها نیز کما اینکه نهایت تلاش خود را با وجود کمی امکانات، انجام می‌دهند که پذیرایی مناسبی را به مهمانان ارائه دهند اما کمبودهای زیادی داریم. علاوه بر اسکان مناسب و شایسته برای هنرمندان، رستوران‌ها نیز برای پذیرایی از مهمانان چنین پروژه‌هایی نیز از تنوع منو کمی برخوردار هستند و سفارش‌های رستوران طبق منو خودشان است و اگر مهمان ما سفارش خاصی را داشته باشد، رستوران‌های ما آمادگی تهیه آن را ندارند. ما در بوشهر شرکت‌های تشریفاتی نداریم که نیروهای آموزش‌دیده برای این‌کار داشته باشند. می‌دانید که نیروهایی که کار تشریفات یک پروژه را به‌عهده می‌گیرند در تمام دنیا دارای تحصیلات آکادمیک هستند و دوره‌های آموزشی مختلفی را طی می‌کنند برای این‌کار. بنابراین تشریفات تنها راننده یک ماشین لوکس بودن نیست و آیتم‌های زیادی دارد که متاسفانه در بوشهر نداریم.
در مقابل، ظرفیت‌های مثبتی نیز در بوشهروجود دارد که برمی‌گردد به عقبه فکری مردم بوشهر که مردمی باهوش و فهیم هستند و نمی‌توان به سادگی از کنار آن‌ها گذشت. مردم بوشهر می‌دانند پروژه فرهنگی چیست. فاصله زیادی با پایتخت دارند و کمتر از رویدادهای فرهنگی در کلان‌شهرها استفاده می‌کنند و بهره می‌برند. شاید همین مساله باعث می‌شود زمانی‌که حرفه‌ای‌ها وارد این شهر می‌شوند نیز این مردم را نمی‌شناسند و شاید گاها گمان می‌کنند که استقبال این مردم به‌واسطه چهره هنرمندان است در صورتی‌که چنین نیست و به‌عنوان مثال استقبال مردم بوشهر از کنسرت «ناگفته» به واسطه شناختی بود که ازاصالت این موسیقی و هنر نهفته در آن داشتند. در مجموع پتانسیل بوشهر نیازی به گفتن ما ندارد و هرکسی که کوچکترین مطالعه‌ای درباره بوشهر و قدمت آن به‌لحاظ فرهنگی داشته باشد، متوجه می‌شود که مردم استان بوشهر، آماده استقبال از رویدادهای بزرگ فرهنگی هستند و آن را عمیقا می‌فهمند ومی‌شناسند. حتی فراترازآن آماده هستند که رویدادهایی را رقم بزنند که خودشان خالق آن هستند ومی‌توانند آن‌را به کشورمعرفی کنند.
- سوالی که لابه‌لای صحبت‌ها به نوعی گم شد؛ در اجرای این پروژه نقش ارگان‌ها و تعامل آن‌ها با شما چگونه بود؟
در روند اجرایی‌شدن این پروژه صمیمانه از خانم دکتر ماحوزی تشکر و قدردانی می کنیم. ایشان تا آخر این پروژه تا آنجا که در توان داشت همراهی کردند تا جائیکه ایشان تنها مدیرکلی بودند که برای استقبال از استاد ناظری به فرودگاه آمدند و جالب اینجاست که وقتی استاد، خانم دکتر ماحوزی را دیدند ابراز خوشحالی کرد از اینکه یک بانو در جمهوری اسلامی و در دولت آقای روحانی، مدیر ارشد فرهنگی یک استان است زیرا کار فرهنگی کردن بسیار دشوار است. و برای ما جالب بود که استاد ناظری در این 2 روز مرتب پیگیر می‌شد و از فضای فرهنگی استان و اقدامات خانم دکتر ماحوزی سوال می‌کرد.
در کنار تعامل بسیار خوب اداره ارشاد، باید تشکر و قدردانی ویژه از استاندار بوشهر هم بشود زیرا قطعا اگر ایشان نبودند، همین فضای غیراستاندارد اجرا که یک سالن ورزشی بود نیز به این پروژه داده نمی‌شد زیرا مدیر ورزش استان بوشهر نظر مثبتی نسبت به در اختیار قراردادن سالن به پروژه نداشت. واین دو شخصیت بسیار همکاری شفاف و خوبی داشتند و اگر دکتر سالاری استاندار جوان بوشهر نبود و اگر دکتر ماحوزی مدیرکل ارشاد نبود، قطعا ما قادر به استارت این پروژه نبودیم. دیگر مدیران هم اعم ازفرماندهی نیروی انتظامی، اداره اماکن، آتش‌نشانی، اورژانس، معاونت صنایع دستی میراث فرهنگی و... هم پس از صدور مجوز با ما همکاری کردند که از آن‌ها نیز تشکر می‌کنیم و همچنین ازتمامی دوستان و عزیزانی که در واحدهای مختلف اداری، اجرایی، رسانه، تبلیغات، تشریفات، کنترل و امنیت، خدمات و پشتیبانی خالصانه و صادقانه همراه ما در این پروژه بودند تشکر و قدردانی ویژه ای دارم.
سازمان‌ها در این پروژه 2دسته بودند؛ آن‌ها که نهایت همکاری را کردند و آن‌ها که نهایت تلاش‌شان را کردند که همکاری نکنند.
- اجرای کنسرت همایون شجریان در استان بوشهر و شهر برازجان یکی دیگر از حرکت‌های فرهنگی بزرگ استان است. نظر شما در این ارتباط چیست؟
بسیارخوشحالم که شاهد برگزاری رویداد هنری بزرگ دیگری دراستان‌مان هستم. همایون هم برای اولین بار است که به استان بوشهر سفر می‌کند. مهم نیست که این کنسرت در بوشهر اجرا می‌شود و یا در برازجان، مهم اینست که چهره فاخر موسیقی، همایون شجریان وارد استان بوشهر شده است. قطعا مردم هر جای استان که هستند از این کنسرت استقبال می‌کنند. کما اینکه شاهد هستیم اجرای این کنسرت نیز تمدید شده و این نشاندهنده و شاهدی بر فهم مردم استان از موسیقی اصیل است. با تمام کمبودهایی که وجود دارد، مردم از این‌گونه رویدادهای خوب هنری استفاده می‌کنند و لذت می‌برند و امیدوارم که همکاران ما هم در اجرای این پروژه که بسیار سخت و دشوار است با همراهی مدیران و مسوولان دشتستان، موفق باشند.
